Programma Teken
Inleiding
Het maken van meetkundige figuren zoals ellipsen en driehoeken kan met het door Microsoft bij Windows geleverde programma
Paint. Steeds vaker merkte ik dat
Paint te armoedig is, een regelmatige vijfhoek tekenen bijvoorbeeld is vrijwel onmogelijk. Voorts ontbreekt een raster, waarmee het maken van tekeningen een stuk aangenamer wordt.
Met het programma "Teken" wordt het tekenen van meetkundige figuren een groot genoegen. Elke getekende figuur (veelhoek, ellips, lijn, rechthoek, tekst) wordt beschouwd als een object waarvan de eigenschappen worden opgeslagen. Dus niet, zoals in Paint, als een bitmap. Natuurlijk kunt u wel het geheel als bitmap exporteren, al dan niet met het rooster.
Het programma
Na het starten van het programma ziet u het volgende:
Met het menu en de werkbalken bestuurt u het programma. U kiest een vorm (met de combobox waarin "Lijn" staat). Een andere mogelijkheid is rechts klikken in het veld, waarna een dialoog verschijnt. Daarin kunt u alle eigenschappen van het te tekenen object geven.
Vervolgens klikt u met de linkermuisknop in het veld om het startpunt vast te leggen. U beweegt de muis, het programma toont hoe het zal uitpakken. Vindt u het geen succes dan kunt u met een druk op <ESC> stoppen.
Na nog een klik met de linkermuisknop (eindpunt) wordt de figuur definitief. De polygoon is een uitzondering, deze willekeurige veelhoek vormt u met een serie klikken met links, elke klik komt overeen met een hoekpunt.
Als u spijt hebt kunt u het getekende object verwijderen met Ctrl+BkSp.
Objecten
De eigenschappen van elk te tekenen object (en nog wel meer) kunt u aangeven in het kenmerkenscherm:
Vensteropties
- Met Raster
- Het raster wel/niet weergeven.
- Grootte rasterhokje
- U kunt waarden van 1 t/m 200 invullen. De waarde 1, in combinatie met Met raster uit, kan handig zijn bij het nauwkeurig verplaatsen van (geselecteerde) objecten.
- Met coördinaten
- Links en boven worden de waarden van de coördinaten getoond.
- Alleen met roosterpunten werken
- Start- en eindpunt van een te tekenen object staan altijd op een snijpunt van roosterlijnen.
- Kleur achtergrond
- U kunt de achtergrondkleur van het venster aanpassen, klik op Achtergr. De huidige kleur staat rechts ervan.
- Kleur raster
- U kunt de kleur van het raster aanpassen, klik op Raster. De huidige kleur staat rechts ervan.
Afdrukopties
U kunt de mate van vergroting aangeven t.b.v. het afdrukken. Met Afdrukvoorbeeld kunt u het effect van elke factor zien.
Opties voor te tekenen object
U selecteert het soort object, randdikte, vulling, kleur rand, kleur vulling enz.
Elke tekenactie (lijn, ellips, rechthoek enz.) wordt in het geheugen opgeslagen als een object. Een object bevat de eigenschappen van de tekenactie, zoals soort tekening, kleur, startpunt, eindpunt, dikte, opvulling, enz. Een lijst van alle objecten kunt u opvragen (menu Opties-Objectenlijst of Ctrl+F). De volgorde van tekenen is die van de objectenlijst. Objecten kunnen te allen tijde verwijderd worden.
Menu
- Bestand
- Verzorgt voornamelijk het vastleggen van tekeningen (meestal op de harde schijf) en het raadplegen van eerder gemaakte tekeningen.
- Nieuw
- Start een nieuwe tekening. Als er al een tekening is, wordt eerst gevraagd of deze moet worden opgeslagen.
- Open...
- Opent een eerder gemaakte tekening. Als er al een tekening is, wordt eerst gevraagd of deze moet worden opgeslagen.
- Opslaan...
- Slaat de huidige tekening op.
- Opslaan als...
- Slaat de huidige tekening op onder een naam die u kunt aangeven.
- Schrijf als Tekst
- De gegevens van de tekening worden opgeslagen als tekst in een tekstbestand, waarvan u de naam kunt aangeven. Het tekstbestand kunt u aanpassen om wijzigingen in objecten aan te brengen. Wees hier wel voorzichtig mee, als er fnuikende fouten gemaakt worden kan de tekening niet meer worden gelezen.
- Lees als Tekst
- Een als tekst opgeslagen tekening wordt weer op het scherm gezet. Als er al een tekening is, wordt eerst gevraagd of deze moet worden opgeslagen.
- Schrijf SVG...
- De tekening wordt als svg-bestand opgeslagen. Omdat SVG geen opvullen ondersteunt, zult u deze objecten daarin missen.
- Voeg andere tekening toe...
- Alle objecten van een andere tekening worden aan de huidige tekening toegevoegd. Als u bijvoorbeeld een spiegeling van een tekening wilt toevoegen, spiegelt u de tekening horizontaal ("vergroten" met 100, -100), sla deze op, maak de spiegeling ongedaan met Undo en lees de zojuist opgeslagen tekening in.
- Print...
- De tekening wordt naar de printer gestuurd. Geef eerst aan in het Objectenscherm welke factor van vergroten u wenst.
- Afdrukvoorbeeld...
- Als u wilt gaan afdrukken is het verstandig eerst even te kijken hoe het zal uitpakken. Dat doet u met Afdrukvoorbeeld. Pas eventueel de afdrukfactor aan.
- Print Setup...
- Pas desnoods eerst de eigenschappen van het printen aan, bijvoorbeeld 'staand' of 'liggend'.
- Exit
- Beëindig het programma. Als er al een tekening is, wordt eerst gevraagd of deze moet worden opgeslagen.
- Beeld
- Het al dan niet tonen van tekenfaciliteiten.
- Werkbalk
- Al dan niet tonen van de werkbalk direct onder het menu. Deze is niet verplaatsbaar.
- Statusbalk
- Al dan niet tonen van de statusbalk met informatie over allerlei acties, onder meer de coördinaten van de muis.
- Kleurenbalk
- Al dan niet tonen van de kleurenbalk, om zodoende snel een kleur te kunnen selecteren. Deze balk is verplaatsbaar.
- Toon raster
- Al dan niet tonen van het raster.
- Toon coördinaten
- Al dan niet tonen van coördinaten.
- Op roosterpunt
- Al dan niet tekenen op roosterpunten. Met roosterpunten is het vaak gemakkelijker mooie aansluitingen te maken.
- Teken opnieuw
- Als een tekening om wat voor reden dan ook verstoord is, kunt u opnieuw tekenen.
- Opties
- Biedt allerlei mogelijkheden om de tekening te manipuleren. Veel ervan zijn via de werkbalk of met behulp van toetscombinaties te verwezenlijken
- Undo
- Als u spijt hebt van het draaien of vergroten of kopiëren van (delen van) de tekening kunt u de vorige situatie herstellen. Met Alt+BkSp bereikt u hetzelfde.
- Kenmerken...
- Zie Object. Ook te bewerkstelligen met een rechtse muisklik in het veld.
- Naar klembord
- Kopieert de tekening (met de afmetingen van het scherm) naar het klembord als een bitmap. Daarna kunt u de tekening plakken in Word, Powerpoint enz. Sneltoets: Ctrl+C.
- Objectenlijst...
- Geeft een overzicht van alle objecten. U kunt objecten selecteren en verwijderen. Sneltoets: Ctrl+F.
- Laatste object verwijderen
- Schrapt het laatste object. Sneltoets: Ctrl+BkSp.
- Vergroot...
- De tekening wordt horizontaal en/of verticaal procentueel vergroot of verkleind. Als beide waarden 100 zijn verandert er niets. U mag ook negatieve waarden invullen. Met -100 en 100 spiegelt u de tekening verticaal, met 100, -100 horizontaal. Met -100, -100 draait u de tekening 180 graden. Sneltoets: Ctrl+Q.
- Tekening naar links
- Verschuif de geselecteerde objecten - als er niets is geselecteerd: alle - van de tekening naar links, over een afstand gelijk aan de rastergrootte. Sneltoets: Ctrl+Pijl links.
- Tekening naar rechts
- Als hierboven, maar dan naar rechts. Sneltoets: Ctrl+Pijl rechts.
- Tekening omhoog
- Als hierboven, maar dan omhoog. Sneltoets: Ctrl+Pijl omhoog.
- Tekening omlaag
- Als hierboven, maar dan omlaag. Sneltoets: Ctrl+Pijl omlaag.
- Draai 90 graden rechtsom
- De tekening wordt met de klok mee 90 graden gedraaid (ook de teksten!). Sneltoets: Ctrl+R.
- Selecteer alle objecten
- Alle objecten worden geselecteerd. Een geselecteerd object heeft een klein cirkeltje bij startpunt en eindpunt. Sneltoets: Ctrl+A.
- Selecteer geen enkel object
- Alle objecten worden gedeselecteerd. Sneltoets: Ctrl+0 (nul).
- Verwijder
- Verwijder de geselecteerde objecten. Sneltoets: Alt+Delete.
- Vorm
- De vorm van het object, en wat andere opties.
De dikte van de rand of lijn kunt u specificeren in Objecten, evenals kleur ervan en de kleur van de inhoud, indien van toepassing. Stippelen van een rand of lijn is alleen mogelijk bij dikte 1.
Als "Op roosterpunt" aan staat wordt als start- en eindpunt het dichtstbijzijnde roosterpunt genomen.
- Lijn
- De lijn wordt getekend vanaf het startpunt tot het eindpunt. Als bij de eerste klik ook Shift wordt ingedrukt, zal de lijn horizontaal, verticaal dan wel diagonaal weergeven worden.
- Ellips
- De ellips wordt getekend in een virtuele rechthoek, waarvan u de twee tegenoverliggende hoekpunten aanklikt met de muis (startpunt en eindpunt). Als bij de eerste klik ook Shift wordt ingedrukt, zal een cirkel verschijnen.
- Cirkel
- Het startpunt is het middelpunt van de cirkel, het eindpunt een willekeurig punt op de cirkel.
- Boogkwart
- Teken een kwart van een ellips in een virtuele rechthoek. Start- en eindpunt in het navolgende slaan op de hoekpunten van de virtuele rechthoek.
Startpunt linksonder, eindpunt rechtsboven: kwadrant rechtsboven.
Startpunt linksboven, eindpunt rechtsonder: kwadrant rechtsonder.
Startpunt rechtsonder, eindpunt linksboven: kwadrant linksboven.
Startpunt rechtsboven, eindpunt linksonder: kwadrant linksonder.
Als bij de eerste klik ook Shift wordt ingedrukt, zal een kwartcirkel verschijnen.
- Rechthoek
- Het vierkant wordt getekend met behulp van startpunt en eindpunt. Als bij de eerste klik ook Shift wordt ingedrukt, zal een vierkant verschijnen.
- Veelhoek
- Een regelmatige veelhoek wordt getekend, het startpunt is het middelpunt, het eindpunt een punt op de omgeschreven cirkel. Een hoekpunt van de veelhoek staat altijd in de richting van het eindpunt: noord, oost, zuid of west, de basis dus ertegenover.
- Opvullen
- Een vlak van het veld wordt opgevuld met de opvulkleur, de begrenzing is de kleur van de rand. De muiscursor verandert in een pijltje omhoog.
- Tekst
- Zet de tekst (staat in de werkbalk links van de figuur) volgens de fontinstelling (zie Objecten) in het veld. De kleur wordt echter bepaald door de randkleur. De omsluitende rechthoek van de tekst wordt tijdens het slepen getoond. Als "Op roosterpunt" aan staat worden de dichtstbijzijnde roosterpunten genomen, zodoende kunt u teksten bijvoorbeeld steeds op dezelfde hoogte of breedte aanbrengen. De tekst kan in elke richting gedraaid worden, 0 graden is normaal van links naar rechts, 90 van boven naar beneden, 180 ondersteboven van rechts naar links en 270 van onder naar boven. U kunt ook elke waarde daartussen geven. Bij 45 bijvoorbeeld gaat de tekst 45 graden richting rechtsonder.
Begin- en eindpunt zijn bij tekst gelijk.
- Kopie
- Kopieert alle geselecteerde objecten naar een nieuwe positie. Als er niets is geselecteerd gebeurt er niets.
Kopie is geen object, de gekopieerde objecten worden als nieuwe objecten toegevoegd.
- Selecteer
- Selecteer objecten met behulp van een rechthoek om de gewenste objecten. Als begin- en eindpunt van objecten binnen deze rechthoek liggen worden de objecten geselecteerd.
Als Shift is ingedrukt worden van de omsloten objecten de reeds geselecteerde gedeselecteerd, en niet-geselecteerde geselecteerd.
Als Ctrl is ingedrukt worden van de omsloten objecten de niet-geselecteerde toegevoegd aan de reeds geselecteerde.
Selecteer is geen object.
- Polygoon
- Een willekeurige veelhoek wordt gevormd, de hoekpunten geeft u achtereenvolgens aan met een linkse muisklik. De eerste klik vormt het startpunt, dat wordt gemarkeerd met een klein cirkeltje. U sluit de polygoon door na het laatste punt in dit cirkeltje te klikken, het cirkeltje verdwijnt. Als eindpunt wordt het tweede punt van de veelhoek genomen, het is maar een keuze.
Als u een polygoon maakt van twee punten, wordt er, grapje, een pythagorische boom getekend met als basis de twee gegeven punten. De boom gaat door tot de grootte van een rasterhokje is bereikt. Hoe kleiner het raster, hoe fijner de boom. De kleur - donkergroen naar lichtgroen - wordt toegekend door het programma. Met Alt+Bksp verwijdert u de boom.
- Dikker
- Maak de randen van geselecteerde objecten - als er niets is geselecteerd: alle - van de tekening een pixel dikker.
Dikker is geen object.
- Dunner
- Maak de randen van geselecteerde objecten - als er niets is geselecteerd: alle - van de tekening een pixel dunner.
Dunner is geen object.
- Vul ja/nee
- De vulkleur van alle objecten met een vulkleur wordt ge(de)activeerd. Bij het maken van een object is er altijd een vulkleur actief, deze wordt opgeslagen bij het object. Sommige objecten, bijvoorbeeld een lijn, hebben geen vulkleur.
Vul ja/nee is geen object.
- Hulp
- Geeft versienummer van het programma, van belang bij correspondentie met de auteur.
- Over Teken...
- Uitsluitend informatief: versienummer, copyright en auteur.
Voorbeelden
1. Een regelmatige vijfhoek met zes vijfhoeken als een bloemblad erin.
2. Een willekeurige driehoek met een loodlijn. Vier lijnen op het raster, vier letters ongerasterd.
3. Een puzzeltje waarbij in het diagram 5 keer de cijfers 1 t/m 5 worden ingevuld. Op de randen staan de sommen van de cijfers van die regel of kolom.
Rastergrootte: 45, drie rechthoeken met lijndikte 3, acht lijnen met dikte 1, en uitgelijnde tekst. De teksten worden keurig in het roostervakje gecentreerd.
4. Een compositie van acht fris gekleurde rechthoeken. Lijndikte: 5.
5. Elk type figuur met wat variaties.
Ten slotte
Opmerkingen graag naar
avdw3b@wxs.nl onder vermelding van het versienummer.